De uitstoot van broeikasgassen bij supermarkten vertoont nog geen duidelijke afname en neemt bij enkele supermarkten zelfs toe. Daarmee zijn de doelen in het klimaatakkoord van Parijs nog niet in zicht, waarvoor een sterke daling in uitstoot noodzakelijk is. Dit blijkt uit de derde editie van Superlijst Groen, het onderzoek naar wat de zes grootste supermarkten in Nederland doen om het voedselsysteem duurzamer te maken. In de ranglijst van supermarkten staat Lidl bovenaan, Dirk staat laatste.
Ambities leiden niet tot resultaat
Over de hele linie geldt dat supermarkten hun uitstoot niet of onvoldoende terugdringen. De vertaling van doelen en plannen naar praktijk blijft dus uit. Ook blijft de verkoop van dierlijk en biologisch eten onveranderd, in tegenstelling tot de doelen die supermarkten zelf stellen. Zo laat Superlijst Groen zien, een initiatief van Questionmark, in samenwerking met Milieudefensie en Mighty Earth, en steun van de Vegetariërsbond.
Charlotte Linnebank, directeur Questionmark: “Steeds meer supermarkten stellen de afgelopen jaren ambitieuze doelen en enkele werken deze doelen nu ook uit in concrete plannen. Deze ontwikkeling is cruciaal om grip te krijgen op het klimaatprobleem. Maar effectief klimaat- en natuurbeleid voeren vraagt ook dat beleid wordt vertaald naar effectieve maatregelen. Daar blijft het steken en daarom zien we nog geen substantiële daling van broeikasgassen. Om klimaatverandering en verlies van biodiversiteit af te remmen moeten alle supermarkten op korte termijn rigoureuze maatregelen nemen.”
Eerste supermarkten met routekaart voor klimaat
De mate waarin supermarkten gedetailleerde plannen opstellen om hun doelen te halen zorgt voor de grootste verschillen in de ranglijst. Lidl en Albert Heijn hebben een klimaatplan opgesteld waarin ze beschrijven hoe verschillende maatregelen moeten leiden tot vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Daarmee vergroten deze twee supermarkten de afstand tot de andere supermarkten in het onderzoek: Jumbo en Plus, op afstand gevolgd door Aldi en Dirk.
Tijd voor rigoureuze aanpak
Supermarkten introduceerden verschillende individuele maatregelen om hun impact op klimaat en natuur te beperken. Zo is Jumbo gestopt met tijdelijke vleesaanbiedingen. Albert Heijn, Dirk, Jumbo en Lidl introduceren hybride producten, dat zijn producten met een combinatie van dierlijke en plantaardige eiwitten. Plus neemt initiatief op biologisch door alle kiloverpakkingen aardappelen biologisch aan te bieden. Maar de vrijblijvende en individuele aanpak schiet volgens Milieudefensie-directeur Donald Pols nog tekort: “De klimaatplannen van supermarkten blijken vooral een papieren werkelijkheid. Zo is de uitstoot van Albert Heijn sinds 2018 zelfs met 17 procent gestegen. Supermarkten blijven dus onverantwoord veel bijdragen aan gevaarlijke klimaatverandering. Houd je aan internationale klimaatafspraken en halveer je uitstoot voor 2030.”
Geen garantie voor soja en palmolie zonder ontbossing
Alle supermarkten hebben eerder toegezegd in 2025 niet meer bij te dragen aan ontbossing voor de teelt van soja voor veevoer of palmolie. Jurjen de Waal, directeur Mighty Earth: “Supermarkten compenseren ontbossing door duurzaamheidscertificaten in te kopen. Die certificaten garanderen niet dat de soja en palmolie in hun producten echt zonder ontbossing zijn geproduceerd. Daarmee dreigen supermarkten hun beloften te breken. Het beleid van supermarkten op dit gebied is extra belangrijk nu de Europese Ontbossingswet onder vuur ligt en waarschijnlijk wordt uitgesteld én afgezwakt.”
Meld je aan voor de wekelijkse nieuwsbrief Voeding & Landbouw om op de hoogte te blijven!
